Μετάβαση

Commute – commuters. Είναι από τις λέξεις που δεν σου αρκεί η μετάφραση, δεν έχεις βίωμα για να τις ερμηνεύσεις. Αρχές του ’71, μια μικρή επαρχιώτισσα σε μια μεγάλη πρωτεύουσα, απ’ τις πιο μεγάλες. Εκεί γνώρισα λέξεις που το σημαίνον και το σημαινόμενο ήταν άγνωστα, όπως αυτές. 

Ξέρεις.

Είναι οι άνθρωποι, που ξεκινούν πολύ πριν βγει ο ήλιος, παίρνουν ένα τρένο και κατευθύνονται στην μεγάλη κρεατομηχανή ανθρώπων, τα μεγάλα αστικά και βιομηχανικά κέντρα.

Έτσι, διατυπώθηκε.

Ο ήλιος, του ήλιου, ω ήλιε. Ναι, ήταν μεγάλη υπόθεση σε εποχές που να τον συναντάς και να αρχίζεις τη μέρα σου μαζί του, οι άνθρωποι έβλεπαν ορίζοντα. Δεν είναι δα και λίγο. Αυτός εκεί σιγά σιγά να ανεβαίνει κι εσύ στο δρόμο, στο τιμόνι, στο κάρο, στο χωράφι, συντροφιά και παρηγοριά σου στο μεροκάματο.

Τα πράγματα άλλαξαν. Η βιομηχανική επανάσταση άλλαξε τον πολεοδομικό ιστό, οι άνθρωποι μαζεύτηκαν στα βιομηχανικά κέντρα. Πόσο κοντά; Τα χρόνια περνούσαν και ο κύκλος γύρω από τη μεγάλη πόλη μεγάλωνε την αχτίνα του. Όλο και μεγαλύτερος.

Όσο μεγάλωνε αυτός, τόσο ο άλλος ο ζωοδότης απομακρυνόταν.

Όλοι ξυπνούν όλο και πιο πρωί, για ένα όλο και πιο γρήγορο τρένο, πιο γρήγορο, πιο εξελιγμένο, πιο άνετο, πιο μεγάλο, που θα μεταφέρει αυτούς που ένα άσπλαχνο ξυπνητήρι τους σήκωσε, μάλλον τους πρόσταξε.

«Έι, σήκω, ξημέρωσε», λέει ένας στίχος, και συμπληρώνει «μου δανείζεις την αναπνοή σου;» Τέτοια δώρα δεν υπάρχουν.

Αν ο διπλανός σου δεν πάρει το σκέπασμα και με την ικανοποίηση προνομιούχου γυρίσει από την άλλη πλευρά για να συνεχίσει στην αγκαλιά του Μορφέα, θα σηκωθεί μαζί σου. Θα διεκδικήσετε την τουαλέτα, θα ανταλλάξετε βλέμματα νυσταγμένα, χαμένα στις πόλεις των νυχτερινών ονείρων. Θα μοιρασθούν υποχρεώσεις, θα ανταλλαχτούν βιαστικά χωρίς επίθετα φιλιά, κάποιες αδικαιολόγητες μικροκαθυστερήσεις στην κάσα της εξώπορτας, Ένα ίσως, πότε, γιατί, όταν, μην, θα και ύστερα στο σταθμό. Ένα 15΄ το μέγιστο.

Οι διάδρομοι είναι ευκαταφρόνητο και τελείως αδικημένο στοιχείο του σπιτιού. Ποτέ δεν τους είδαν σαν σπίτι. Ούτε καν ως μέρος αυτού. Αυτοί σε περνούν από τον έναν χώρο στον άλλο και επιστροφή.

Τα καλύτερα έχω σκεφθεί σ’ αυτούς τους χώρους – χρόνους που δεν ανήκουν σε κανέναν και δεν ελέγχονται από κανέναν κι αν ναι στο ελάχιστο.

Ένας τέτοιος χώρος – χρόνος είναι και για τους commuters η οδήγηση ή το τρένο, κυρίως το τελευταίο. Εκεί που παραδίνεσαι στο Εθνικό ή Ιδιωτικό Δίκτυο Σιδηροδρόμων για την μεταφορά σου. Ταχεία και ασφαλή, επίσης οικονομική.

Εσύ, στο εντωμεταξύ,

στο ανάμεσα.

Ανάμεσα στη  νύχτα και στη μέρα,

στο ιδιωτικό και στο δημόσιο,

στο άτομο και στη μάζα.

Μόνος και με πολλούς,

ασφαλής κι εκτεθειμένος,

με ή χωρίς βούληση.

Αυτό το ανάμεσα που σε μεταφέρει από μια κατάσταση σε άλλη.

Στον μελλοντικό χωροχρόνο, όταν το δεύτερο συνθετικό θα ακυρωθεί και θα ενοποιήσει τους χώρους θα σταματήσουν φαντάζομαι οι «διάδρομοι» πραγματικοί ή μη. Τώρα οι άνθρωποι, νανουρισμένοι από χιλιάδες ψέματα, αφήνονται στο ψεύτικο έχοντας ξεχάσει προ πολλού το αληθινό ευεργετικό νανούρισμα της μάνας. Βολεύονται με αυτό του «συρμού».

Κερδίζουν ύπνο, όνειρα, ψευδαισθήσεις.

Αυτές τις χρειάζονται για να αντικρύσουν – απαντήσουν τις απαιτήσεις της μεγάλης ανθρωπομηχανής.

Τόσο πάνω,

τόσο κάτω,

έμεινες πίσω,

έλα μπρος.

Ακύρωσε,

επικύρωσε,

διόρθωσε,

συνεργάσου με,

αξιολόγησε,

αιτιολόγησε,

υποχώρησε,

υπάκουσε,

στάσου,

προχώρα. Όλα αυτά το αναπαυτικό κάθισμα του τρένου τα αποσβένει, όπως οι αποσβεστήρες κραδασμών απορροφούν κραδασμούς.

Η δυσκολία είναι στο σώμα. Αλλά όπως λένε και οι επικοινωνιολόγοι η στάση του σώματος τα λέει όλα.

Κοιμάμαι, κοιμάσαι, κοιμάται

με τα χέρια σφιχτά

σαν να μην κοιμάμαι,

σας έχω γραμμένους,

χύμα με στυλ,

προκλητικά,

τάχα δήθεν, δεν βλέπω ότι με βλέπεις,

περιφρονώ το κεφάλι μου,

ανησυχώ για τα πόδια,

αδιαφορώ γι’ αυτά

κρύβω τα στήθη,

κρύβομαι πίσω από γυαλιά,

ονειρεύομαι ηδυπαθώς,

ονειρεύομαι γενικώς,

τον χτεσινό καυγά,

το προχτεσινό γκολ,

το συνολάκι στη γωνία του κτιρίου,

την τελευταία δόση του δανείου,

την γκαραζόπορτα που θέλει άλλαγμα,

τη νέα θέση,

το νέο αφεντικό,

τα γεμιστά της μάνας μου,

τις προσδοκίες,

τις ακυρώσεις,

τις μεταλλάξεις,

τις φυγές. Το νανούρισμα του «συρμού» δεν επιτρέπει εφιάλτες. Οι ειδικοί λένε το σύντομο του ύπνου. Επικρατέστερη η άποψη αυτή της μετάβασης.

Η μετάβαση, της μετάβασης,

ω μετάβαση

αύριο πάλι.  


(Authored by Maria Toloudi)